Sinds 1 juli dit jaar zijn kledingproducenten in Nederland verplicht om het afvalbeheer van hun textielproducten te organiseren. Dat klinkt misschien als iets logisch, maar het is een enorme stap in de richting van een duurzamere modewereld. Desondanks is het een enorm risico, gezien de omvang van export van afgedankte kleding. Menig creatief brein in de modewereld denkt inmiddels na over een oplossing, de één nog vindingrijker dan de ander. Modemerk New Optimist ontwikkelde Stichting N.E.W. (Never Ever Waste): een een platform dat statiegeld op kleding heft.
Maakt kleding ons ziek? Experts denken van wel, en hebben dít erover te zeggen >
Statiegeld op kleding
In de afgelopen twintig jaar verdrievoudigde (!) de hoeveelheid afgedankte kleding in Europa van 550 duizend ton naar bijna 1,7 miljoen ton textiel, presenteert het rapport EU-milieuagentschap EEA begin 2023. Bijna negentig procent van dit afgedankte textiel belandt in Azië en Afrika. Het merendeel komt terecht op stortplaatsen of informele afvalstromen. NOS deelde begin van de zomer nog schokkende beelden van textielafval in Ghana: 'Komen jullie hier ook opruimen?' luidde de vraag. Met name fast fashion is een probleem. Door de lage kwaliteit zijn de kledingstukken vaak niet meer bruikbaar - laat staan draagbaar - en eindigen ze in het buitenland op de brandstapel. Een verplaatsing van het probleem, dus.
Om deze steeds maar groeiende textiel afvalberg tegen te gaan, introduceert New Optimist op 13 september Stichting N.E.W.: wereldwijd het allereerste statiegeldplatform voor kleding. Dit nieuwe platform, ontwikkeld door Candour.Digital, garandeert dat kleding wordt gerecycled en dat het volledige proces tot aan recycling kan worden getraceerd. Met een kledingstuk met statiegeld wordt mode 100% circulair en hoeft kleding niet meer als afval te eindigen, is het idee.
Hoe werkt het?
Klinkt ingewikkeld, statiegeld heffen op kleding. Gelukkig is het allesbehalve. Bij aankoop van een New Optimist kledingstuk met statiegeld (meer merken zullen spoedig volgen) wordt een klein bedrag extra gerekend; tussen de € 2,5 tot € 10, om precies te zijn. Wanneer je uitgekeken bent op het item, of wanneer het versleten is, kun je het inleveren om het een tweede leven te geven. Dit doe je bij winkels die zijn aangesloten bij het nieuwe platform. Het maakt niet uit of het item nog in tact is of niet: het betaalde statiegeld krijg je terug. Wanneer je het item hebt ingeleverd, kun je via een unieke QR-code van het product het hele recycle proces volgen; 'Zie het als een digitaal productpaspoort,' licht Haiko Huvenaars van Candour.Digital toe.De kleding wordt tweedehands verkocht óf vervezeld en verwerkt tot nieuw garen. Hoe dan ook krijgt jouw oude kloffie een tweede leven - en dat is precies waar we naar zouden moeten streven. 'Statiegeld is slechts één van de toepassingen voor een productpaspoort,' benadrukt Huvenaars. 'In de toekomst hopen we ook andere mogelijkheden te verkennen om zo New Optimist op steeds meer manieren te ondersteunen in het verwezenlijken van hun circulaire bedrijfsstrategie.'
Een goed voorbeeld voor de rest van de modewereld, dus. Want de nieuwe wetgeving rondom het verwerken van kledingresten is een goede zaak, maar kan ook leiden tot nóg meer afval dat gedumpt wordt. De organisatie achter het nieuwe platform hoopt dan ook dat snel meer kledingmerken zich aan het platform willen verbinden, om zo samen een steentje bij te dragen aan een duurzame toekomst. Want dat mode leuk is, is een feit, maar dat er zaken drastisch moeten veranderen, net zo goed.
