Nederland is gezegend met ruim 715 duizend vrouwen met een KVK-nummer. Veel van hen zijn talentvolle ondernemers die het verschil willen maken. Het aantal neemt toe, dus ieder jaar staan er meer klaar in de startblokken. Nu komt de crux: de investeringsgelden groeien niet mee met hun ambities – al járen niet en de laatste uitslag is met stip de droevigste: in 2022 ging slechts 0,6 procent van de Nederlandse funding naar ondernemingen met één of meer vrouwelijke oprichtsters.

Over het grote ‘waarom’ is al veel gepraat. Já er is een sterke bias vanuit mannelijke investeerders en já er heerst een masculiene tone of voice in de financiële wereld (“Geachte Meneer”) die uitsluit en tegenwerkt. Maar als we het probleem vandaag willen oplossen, kunnen we beter te werk gaan als een ondernemer: met daadkracht. Daarom duiken er gelukkig overal startup-programma’s en pitch-competities op om de kansengelijkheid voor vrouwen direct recht te trekken. Marian Spier (53) weet daar alles van. Ze creëerde startupcompetities bij TEDxAmsterdamWomen en richtte later de FEM-START Up Award op om vrouwelijke ondernemers finance kennis bij te brengen en aan startkapitaal te helpen – dit jaar is de hoofdprijs 100 duizend euro. Bazaar vroeg haar om haar visie op succesvolle female founders en hét ingrediënt om de financieringskloof voor eens en voor altijd te laten slinken.

Pitchevents voor vrouwen doen ertoe

'Toen ik in 2010 met TEDxAmsterdamWomen begon waren er nul van dat soort events en nu zijn er wel honderden', begint Spier. Langs de zijlijn van honderden inspirerende presentaties en pitches zag ze de magie keer op keer gebeuren, zoals bij Marsha Goei van de loeipopulaire datingapp Breeze. De jonge onderneemster was zo zeker van haar gat in de markt, dat ze haar studie staakte en in het businessbootje stapte met zes mannelijke co-founders. De prijs van FEM-START was toen een trip naar Silicon Valley. Daar geloofde iedereen in het product, vertelde Goei toen ze terugkwam, en dat gaf nieuwe energie. Spier: 'Je moet als team die energie hebben om continu funding op te kunnen halen. Voor mannen is dat al moeilijk en voor vrouwen is het moeilijker, want die biases komen er nog bij.'

Ook oprichtster van Bumble Whitney Wolfe is blijven hangen als voorbeeldige female fundraiser. 'Ik kan me nog herinneren dat zij startte met fundraisen en uiteindelijk een miljard ophaalde. Het waren alleen maar vrouwen die haar hebben gesupport, want die snapten precies waar ze het over had. Er moet begrip gaan ontstaan voor de producten die vrouwen maken en dat daar een markt voor is.' Dat gold ook voor Marlot Meddens van Maniac Nails. 'Die is zó snel aan het groeien. Ze heeft misschien geen miljoenen opgehaald, maar het was genoeg om door te gaan. Zij had eerder bij een investeringsmaatschappij gewerkt, dus ze wist hoe het werkte.'

Toch is die vakkennis geen vereiste om het ver te schoppen, herinnert Spier met voorbeeld Arosha Brouwer. Zij werd runner up bij de FEM-START Up Award 2022 én won het 100K Pitch Event van Hearst, het moederbedrijf van Harper's Bazaar. Haar gouden idee? Een digitaal wellness programma voor werknemers met een hoog risico op een burn-out. Haar pitch prep was niet meer dan een basic online survey, vertrouwde ze Spier achteraf toe, en toch blies ze de zaal omver met een ijzersterke pitch over een urgent probleem. Of zoals Spier het uitlegt: iets van nú.

Minder leuke verhalen zijn óók waar

Dit soort succesverhalen bewijzen het tegendeel van de kloof en mogen daarom gehoord en gevierd worden – met toeters en bellen. En toch moeten we voorzichtig blijven met het schetsen van een té positieve tendens. Want voor elk vrouwelijk succesverhaal bestaan er dus ruim 99 waar je haren recht van overeind gaan staan. Spier zag alle varianten voorbijkomen, zoals het geniale idee dat toch niet van de grond komt, 'dus dat het product loopt, ze maakt ook omzet, maar het lukt gewoon niet om funding op te halen. Je moet een hele lange adem hebben en als jij geen financiële backing hebt van familie, vrienden of kennissen, dat red je het gewoon niet.'

Wat ook vaak voorkomt volgens Spier – en dit klinkt juicier dan het is – is het scenario jaloerse mannelijke collega’s. 'Ik ken verhalen van vrouwen die hebben toegegeven dat er jaloezie was vanuit de mannelijke startupwereld, omdat zij succesvol waren in fundraisen. Dan is het heel moeilijk om door te gaan, want investeren heeft met risico's en vertrouwen te maken, dus als mensen beginnen te lasteren, dan wordt het heel moeilijk.'

Maak de gap een economisch probleem

Voor het aanpakken van die dieperliggende barrières wijst Spier naar Nederlandse instanties. 'Ik denk dat de overheid een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft om iets te doen aan het ecosysteem en de positie van de vrouw. Het Ministerie van Economische Zaken kan investeren in partijen zoals FEM-START en de RVO kan er ervoor zorgen dat er subsidies komen.' Spier noemt als voorbeeld een tender voor startups in social impact. Het aandeel vrouwelijke starters in die sector is groot en zij blijken vooral heel goed te zijn in het runnen van dat soort bedrijven.

Daar zit meteen een gouden argument dat in Nederland nog niet goed is doorgedrongen: vrouwelijk ondernemerschap als business case. Op andere plekken is dat wel duidelijk, bijvoorbeeld in de States. In mei ging Spier op handelsmissie naar New York, een staat die serieus investeert in vrouwelijk bedrijfstalent. 'Zij zien de financieringskloof niet als een diversiteitsprobleem, maar als een economisch probleem. Zij zeggen dus eigenlijk dat er een verlies ontstaat in de economie, wanneer er te weinig bedrijven worden geleid door vrouwen. Je bevordert de economie als je in vrouwen gaat investeren, omdat wetenschappelijk bewezen is dat zij beter zijn in het runnen van een bedrijf. Als ze die investeringen niet krijgen, wordt het moeilijk om hun bedrijven te schalen naar een hoger niveau en op een gegeven moment bereik je dan een plafond.'

Hoe ernstig dat geldprobleem precies is onderzocht BCG met een wereldwijd onderzoek. Elke dollar die in female-led startups belandt, is goed voor 0,78 dollar aan inkomsten. Voor mannen bedraagt de buit 0,31 dollar – minder dan de helft. Volgens de Wereldbank verliezen we zo wereldwijd 160 triljoen dollar aan rijkdom. 'Als je het zo gaat zien, moet je wel gaan investeren', concludeert Spier. Op dit moment blijven die investeringen vaak hangen op educatie. Dat is belangrijk, maar niet genoeg, vindt ze. 'Je kunt er niet alleen maar komen met kennis. Die vrouw heeft geen coaching nodig, ze heeft gewoon geld nodig.'