Het nieuwe album van Beyoncé bereikte me onlangs zoals veel me tegenwoordig bereikt: via TikTok. Niet middels een officiële aankondiging, maar door de trendvideo's die ik zag. Lees: vrouwen met hoeden, cowboylaarzen en specifieke parfums (vaak getipt: Arizona van Proenza Schouler), begeleid door het nummer Texas Hold 'Em.
Vrijheid en ontregeling
Het nummer is onderdeel van Beyonce's nieuwe album Cowboy Carter, waarop ze de deels zwarte roots van country en western belicht. Op het twee jaar geleden verschenen album Renaissance deed ze iets soortgelijks, toen in het kader van disco en dance. Het lanceren van Cowboy Carter gaat tot nu toe niet zonder slag of stoot: in de Verenigde Staten krijgt ze veel kritiek van countryliefhebbers, die vinden dat de artiest niet thuishoort in 'hun' genre. In 2016 kreeg ze al de wind van voren vanwege het countryliedje Daddy Lessons, gemaakt voor het album Lemonade. Voor de artiest draait dit album daarom om vrijheid en ontregeling, twee speerpunten waar de modewereld in 2024 juist moeite mee lijkt te hebben.
'De kritiek die ik kreeg toen ik voor het eerst in dit genre begon, dwong me om voorbij de beperkingen te gaan die me werden opgelegd', schreef Beyoncé zelf over haar nieuwe project op Instagram. 'Cowboy Carter is het resultaat van mezelf uitdagen en de tijd nemen om genres om te buigen en met elkaar te vermengen.’ Met succes, zo blijkt; ze is de eerste zwarte vrouw die de Amerikaanse countryhitlijst aanvoert, en wordt inmiddels – na een petitie van 27.000 fans – op élk radiostation gedraaid (ook de conservatieve). Bovendien heeft de zoekterm 'cowboy core' meer dan 28 miljoen views op TikTok, wat haar hoopvolle creatieve invloed onderstreept.
Gevangen in veilige keuzes en conformiteit
Beyoncés vermogen om mensen te inspireren om verder te kijken dan achtergrond en genre illustreert waar de modewereld van kan leren. Zo krijgt de ene na de andere witte man een nieuwe aanstelling aan de top (met Seán McGirr als één van de velen), en lijkt de industrie sowieso gevangen te zitten in een cyclus van veilige keuzes en conformiteit. Op sociale media circuleren regelmatig memes van peperdure zwarte loafers die er allemaal maar nét anders uitzien, en High Snobiety kopte een artikel met: 'Quiet Luxury is gewoon een andere naam voor saaie kleding.'
Ook catwalks lijken zich weinig meer bezig te houden met een diverse casting. Bazaar's Emma Vloeimans schreef daar al over: 'Het is niet gek dat na een korte opleving van diversiteit op de catwalks het gemiddelde modehuis opnieuw neigt naar wit, dun, lang en cis-gender; wat wil je ook met een zo goed als homogene groep aan de top.'
Toen Sabato de Sarno in september van vorig jaar zijn debuutcollectie voor Gucci uitbracht, regende het kritiek. Zijn lijn zou 'underwhelming' zijn, en zich niet kunnen meten aan de meer risicovolle ontwerpen van voorgangers als Tom Ford en Alessandro Michelle. Instagramaccount @dietprada merkte toen al (terecht) op dat de Sarno zich wel door een compleet ander tijdperk moet worstelen. 'Op een bepaalde manier verbeeldde deze collectie precies de staat van de industrie op het moment. Er is zoveel meer van dit soort quiet luxury-mode dan provocatieve concepten en coole verhalen.' Het is zoals Guardian-journalist Anita Chaudchuri vorig jaar schreef: waarom is mode momenteel zo saai, beige en banaal? ('misschien is het een reactie op leven in benaderde tijden', opperde ze).
Leren van Beyoncé
Die provocatieve concepten zijn er natuurlijk wel (hallo Duran Lantink), maar vaak niet waar ze de meeste aandacht – en dus kans op impact – krijgen. In tegenstelling tot luxe modehuizen moeten deze labels meestal de eindjes aan elkaar knopen, dus de maatschappij kijkt toch vaak naar de grote namen. En zo lang zij weinig authenticiteit of risico's laten zien, verliest de industrie een van haar belangrijkste functies – verandering teweeg brengen. Daarvoor hebben ontwerpers wel grote vrijheid en autonomie nodig, en het is de vraag of ze dat onder commerciële vleugels altijd krijgen.
Authentieke artiesten als Beyoncé hebben de gave om te inspireren en onderwijzen, en zelfs mensen in beweging te zetten (nog nooit eerder had ik zoveel kennis over de wortels van country als nu). De modewereld bezit die kracht ook, maar dan moeten creatievelingen wel de kans krijgen om in alle vrijheid te opereren. Buckle up, zou ik zeggen, want de wereld kan wel wat inspiratie gebruiken.
