De wereld wordt al weken verscheurd door de afschuwelijke beelden uit het Midden Oosten. Staten, steden, dorpen, families en inwoners lijden een toekomstloos bestaan, met ieder uur de hoop dat ze overleven. Op veel fronten worden de fundamentele rechten van de mens geschonden, en UNICEF strijdt iedere dag om de getroffen kinderen te helpen. In een gesprek met Bazaar benadrukt Wouter Booij, senior persvoorlichter bij UNICEF, hoe cruciaal de hulp voor kinderen is. 'Het is vijf voor twaalf, de tijd raakt op.'

8 manieren om de slachtoffers in Israël en Gaza te steunen >

In gesprek met UNICEF's Wouter Booij

In een telefoongesprek steekt Wouter Booij meteen van wal over de urgentie van de humanitaire ramp die plaatsvindt in Gaza. 'Elke minuut telt,' benadrukt hij. De omvang van het aantal kinderen in nood is ongekend; 'Het gaat om 1 miljoen kinderen, dat is bijna één-derde van de kinderen in Nederland. Onthoud dat het net zulke kinderen zijn als die bij in ons land iedere dag om half negen naar school fietsen. Ze kunnen er niks aan doen dat ze worden geboren in een conflictgebied. Ze hebben allemaal eigen dromen, gedachten, favoriet eten, een knuffelbeer en een lievelingskleur. Soms zeggen de cijfers niet genoeg; wel als je je kunt inbeelden dat het om onschuldige mensen gaat, zoals jij en ik of onze eigen kinderen.'

Wat is voor jullie op dit moment de belangrijkste focus?

Booij: 'Dat alle kinderen, zowel die in Gaza als de ontvoerde Israëlische kinderen, zo snel mogelijk worden ontzien van dit conflict. Geen kind mag doelwit worden van conflicten of andere rampen, en dat is wel wat er nu gebeurt. We roepen alle organisaties en leiders op om het geweld te staken, en om kinderen buiten het conflict te houden. Wat er nu gebeurt gaat voorbij aan het humanitair recht en de rechten van kinderen, waarin heel duidelijk is afgesproken dat kinderen en gezinnen nóóit een doelwit zijn, en ook de infrastructuur en belangrijke voorzieningen voor kinderen zoals scholen en ziekenhuizen, ongeschonden moeten blijven en veilig moeten zijn. Dit is wereldwijd ten strengste verboden, en de gevolgen ervan zijn niet te bevatten. Wat er nu gebeurt is catastrofaal.'

Waaruit bestaan jullie huidige werkzaamheden in Gaza?

Booij: 'Onze hulp bestaat uit basisvoorzieningen als (drink)water, medische middelen, brandstof om ziekenhuizen te laten lopen, en benodigdheden om bestaande voorzieningen, zoals watervoorzieningen, te repareren. Daarnaast hebben we recreatiekits voor kinderen met speelgoed en spelletjes om ze af te leiden van de situatie. Als je een kind in een oorlogsgebied met een bal ziet spelen kan dat de indruk wekken dat het goed gaat, maar vergeet niet dat kinderen super kwetsbaar zijn. Het is een uitlaatklep, maar betekent niet dat het altijd goed met ze gaat. De recreatiekits zorgen wel voor onmiddellijke afleiding, omdat het ze heel even uit de realiteit trekt en hun focus verzet. Ook vóór de recente escalatie waren we al werkzaam in Gaza en hebben daar ook onze voorraden. We gaan er snel doorheen, doordat we momenteel geen voorraden kunnen aanvullen. Op dit moment staan we met enorm veel goederen en hulpmiddelen klaar bij de Egyptische grens bij Rafah. We staan 24 uur per dag in de startblokken om de grens over te steken en meer hulp te leveren. Elke minuut die we langer wachten kost levens.'

Waarom werken jullie niet in Israël en wel in Gaza?

Booij: 'Ondanks dat we ons ernstige zorgen maken om kinderen in álle getroffen gebieden, is UNICEF een VN-organisatie die hulp biedt in landen en gebieden waar de overheid daar niet volledig toe in staat is. We krijgen altijd toestemming van deze overheden om ons werk te doen, zodat we aanvullen in plaats van dubbel werk verrichten. Dat was al het geval in Gaza, waar al jaren humanitaire hulp nodig is. Israël is welvarend en in welvarende landen voert de overheid zelf de taken uit waar UNICEF in bijspringt in minder welvarende landen.'

Wat is de belangrijkste hulp die kinderen nodig hebben?

Booij: 'Door de afsluiting van het gebied zijn de basisbehoeften natuurlijk het belangrijkste; schoon drinkwater, voeding, veiligheid, maar ook thermische dekens om onderkoeling te voorkomen en middelen om hygiëne te waarborgen. Denk aan toiletten en stations om de handen te wassen. Onze hulp bestaat verder uit vier componenten. Ten eerste medische zorg voor de getroffen gezinnen. Ten tweede veilige toegang tot schoon drinkwater, waarvoor we brandstof en materieel nodig hebben. Zo kunnen we repareren wat beschadigd is en zo veel mogelijk werken met de infrastructuur die er al ligt. Ten derde is het cruciaal om zo snel mogelijk veilig onderwijs op te zetten. De routine van naar school gaan haalt kinderen uit de conflictsituatie en geeft ze houvast. Uiteindelijk leidt onderwijs naar een toekomstperspectief, en kinderen kunnen pas verder met hun leven als ze kunnen uitkijken naar de toekomst. Het is cruciaal voor hun mentale welzijn. Tot slot bieden we psychosociale hulp, die de kinderen ondersteunt met traumaverwerking. Maar op dit moment is de meest basale hulp, zoals eten, drinken en bescherming, het meest dringend nodig.'

Hoe kunnen we in Nederland, naast doneren, hulp bieden aan de slachtoffers?

Booij: 'Doneren is het allerbelangrijkst, omdat het ons en andere organisaties in staat stelt om ons werk te doen. Ben je daar niet toe in staat of wil je meer doen, ook dan kun je je steentje bijdragen. Ga het gesprek aan met je eigen kinderen als die er vragen over hebben; deze voorlichting is ook belangrijk op scholen. Op onze website bieden we een toolkit met handvatten hoe ouders en leraren er het beste met kinderen over conflicten en oorlogen kunnen praten. Zo leer je de nieuwe generatie het belang inzien van een veilige leefomgeving voor iedereen zonder te stigmatiseren.'

Wat is verder nog goed om te weten?

Booij: 'Ik hoop dat mensen zich ervan bewust zijn dat wanneer een ramp plaatsvindt, de media-aandacht op den duur afneemt. Ook als je er niks meer over hoort in het nieuws zijn er alsnog veel kinderen met trauma. Hulp is altíjd nodig, iedere dag. Dagelijks helpen we wereldwijd kinderen met de wederopbouw van hun levens; of dat nou in Gaza, Oekraïne, Sudan, Afghanistan, Haïti, Syrië of Marokko is - we brengen systemische verandering teweeg. Als een conflict over is, dan hebben we nog een lange weg te gaan om de verscheurde kinderlevens weer een toekomst te bieden. Er is altijd werk te doen. UNICEF is daarom wereldwijd actief. Door een aantal grote hubs kunnen we aan zo'n 250.000 mensen direct hulp verlenen, waar ook ter wereld. Het maakt me trots dat we zoveel mensen helpen, en altijd snel ter plaatse zijn bij een ramp of conflict. Op die manier dragen we bij aan het mentale en fysieke welzijn van onschuldige slachtoffers en bieden we hen een toekomstperspectief. En dat verdient ieder kind.'

Hij voegt toe: 'Ik zeg vaak dat ik werk voor 2 miljard kinderen wereldwijd. Dat is zoveel meer dan alleen een getal op zich. Ik ken ze niet allemaal bij naam, en heb ze niet allemaal ontmoet, maar is zijn wel 2 miljard keer een kind met een gezicht. En de dromen van een kind aan de andere kant van de wereld zijn niet heel anders dan die van Janneke of Geert die hier om de hoek wonen. Kinderen zijn nooit een getal, en het is goed om dat te beseffen.'

Doneren aan UNICEF kan via deze link.