Hoewel ik (nog) geen fervent TikTokker ben, weet ik alles van lang scrollen. Om mijn schermtijd eens flink naar beneden te schroeven stelde ik als experiment een timer in voor Instagram, toch wel de voornaamste slurper van mijn tijd. Het was confronterender dan ik dacht; mijn timer voor een uur werd al gauw eentje voor twee uur, en ach, wat zijn dan die extra 30 minuten? Toen TikTok aankondigde een timer in te voeren voor jongeren onder de 18 jaar, kon ik niet anders dan sceptisch zijn. Als het voor mij als volwassene al zo makkelijk was om dat limiet te verhogen, dan ligt dat voor die jongeren toch ook vrij voor de hand?

‘De-influencers’ domineren TikTok – is dit het einde van de influencer-era? >

Een timer op TikTok: pleister op een open wond?

TikTok lijkt zich al te hebben voorbereid op deze scepsis, want in hun statement schrijven ze: 'Onderzoek toont aan dat als we ons meer bewust zijn van hoe we onze tijd besteden, we meer bewust kunnen zijn van de beslissingen die we nemen.' Met andere woorden, mindful scrollen is beter dan mindless scrollen. Zit wat in natuurlijk, maar gaan jongeren echt hun verantwoordelijkheid nemen en de signalen die TikTok hun stuurt - ze krijgen om de 60 minuten een waarschuwing dat ze aan hun limiet zitten - serieus nemen? De consumentenbond denkt van niet: 'We vinden de timer goed, maar zetten kanttekeningen bij de werking. Zo vragen we ons af of er voldoende verantwoordelijkheidsgevoel bij kinderen aanwezig is als het gaat om de hoeveelheid tijd die zij op TikTok spenderen.' Volgens hen is er ook nog altijd een belangrijke rol voor ouders weggelegd om toezicht te houden.

Eens, maar de boodschap 'telefoons zijn slecht voor je' is er nou niet echt een die je als 15-jarige puber van je ouders wil horen. Moeten we de focus niet verleggen en juist zorgen dat we gewoonweg minder tijd op social media wíllen besteden, in plaats van het plaatsen van timers op apps waar we dan toch al een uur op hebben gezeten?

Even zonder telefoon

Een vriend van mij herinnerde mij hieraan door een heuze 'mobielloze zondag' in het leven te roepen om te kijken hoe hij zijn tijd zonder mobiel zou invullen. Wel schafte hij een Nokia aan voor noodgevallen en een potje snake, maar verdwalen op social media zat er niet meer in. Terwijl ik me een tikje verslaafd voelde door mijn mislukte timer-experiment, ontdekte hij hoe fijn het was om even niet afgeleid te worden van je telefoon. Hoe het ineens makkelijk was om 'in het moment' te zijn, in plaats van het moment uit te vluchten met een flauwe meme of hondenvideo.

Een timer op TikTok heeft dan misschien een aandeel in de bewustwording van jongeren, maar het probleem van een verslaafde samenleving ga je er niet mee oplossen. Gevalletje symptoombestrijding, noemen we dat. In plaats van bewust worden van je schermtijd is het wellicht een beter idee om bij jezelf te rade te gaan waaróm je in eerste instantie op TikTok zit. Als je merkt dat het je niets oplevert, laat jezelf dan zien wat je nog meer met je tijd kan doen. Dingen die níets met je telefoon of sociale media te maken hebben - nee, dus ook geen esthetische etentjes waarbij je alvast content schiet voor Instagram. Zonder als boomer te willen klinken zou ik willen zeggen: vervang je telefoon eens door wat anders, gewoon om te merken wat het met je doet. Is een beter experiment dan je eigen limieten instellen en uitstellen, kan ik je vertellen.