Het was een veelbewogen jaar voor Iris de Graaf (31). Van onzekere tijden in Moskou tot van stel op sprong geëvacueerd worden naar Nederland. De constante onzekerheid die haar dag in, dag uit teistert, laat ze niet de overhand hebben. Sterker nog, Iris is here to stay. Met haar werk streeft ze ernaar om het echte nieuws te brengen, te laten zien wat er daadwerkelijk gebeurt in Rusland. Haar moed, zelfvertrouwen, openheid en inzet maakt haar Bazaars Woman of the Year 2022.
Lees het complete interview in Bazaars gloednieuwe issue dat vanaf 23 november te bestellen is, waarvoor we al onze Women of the Year 2022 interviewden.
Iris de Graaf wint Woman of the Year Award
Midden in een oorlog die om haar heen woedt, blijft onze Woman of the Year, Rusland-correspondent Iris de Graaf, vastberaden overeind. 'Ik had nooit verwacht dat ik dit zou volhouden, maar we kunnen toch meer dan we denken,' vertelt Iris in een openhartig gesprek met Sara Madou. 'Het volt best dubbel dat ik nu in de schijnwerpers sta, terwijl de wereld zo op z'n kop is gegooid, afgelopen jaar. Ik wilde ook niet in een roze glitterjurk of zoiets op de foto, dat vind ik ongepast in deze tijden. Maar ik vind het wél belangrijk om te praten over mijn werk, de situatie in Rusland en de impact die dat heeft op zo ontzettend veel mensen. Daarom ben ik juist ook dit werk gaan doen.'
De tekst gaat verder onder de afbeeldingen.
We spreken haar telefonisch, een paar weken na de fotoshoot. De afstand tussen Amsterdam en Moskou voelt tegelijkertijd gigantisch én heel dichtbij. Zojuist heeft Poetin aangekondigd vier Oekraïense regio’s te annexeren en tot Russisch grondgebied te verklaren, iets wat niet wordt erkend door de rest van de wereld. Iris komt net uit de ochtendjournaal drukte, gisteren was ze nonstop op reportage en voor de camera. ‘Veel mensen uit mijn directe omgeving zijn vertrokken. Vrienden, maar ook collega’s. Normaal gesproken stuurt de NOS een collega om te helpen in tijden van crisis, dat kan nu niet. Gelukkig heb ik nog een klein team om me heen: een vaste producer en een cameraman. En er zijn nog een paar andere correspondenten over. Af en toe zoeken we elkaar op, maar veel tijd is daar niet voor: het is non-stop werken. Bijna elke dag is er wel breaking nieuws. Van mijn sociale leven hoef ik voorlopig niet veel te verwachten, maar dat had ik ook wel ingecalculeerd toen ik weer naar Rusland vertrok.’
Jounalistiek instinct
Het is nét voor de eerste lockdown, in 2020, als Iris te horen krijgt dat ze haar droombaan binnen heeft gesleept: Ruslandcorrespondent, voor haar dan al werkgever NOS. Covid gooit roet in het eten: een vertrek zit er op dat moment niet in, laat staan een werkvergunning. De eerste tien maanden doet ze haar werk vanuit Nederland. ‘Alles liep compleet anders dan verwacht. Toen ik eindelijk kon gaan, waren de regels nog steeds streng. Mijn vriend kon niet mee verhuizen en voorlopig ook niet op bezoek komen, ik moest alles en iedereen achterlaten. Ik heb echt getwijfeld of ik wel moest gaan. Totdat mijn vriend zei: “Je hebt dit altijd al gewild, dit is waar je goed in bent, en als het tegenvalt kun je altijd terugkomen.” Toch was het verdrietig, zeker in de beginperiode, om er alleen voor te staan. Het enige voordeel is dat ik er sterk genoeg van werd om een tijd aan te kunnen die nog veel erger was.’
De tekst gaat verder onder de afbeeldingen.
Eenmaal een jaar in het land, begon de onrust steeds meer aan te zwellen. Iris: ‘Je voelde de spanning zich opbouwen. De avond voordat Poetin militaire acties aankondigde was er in Moskou een enorm vuurwerk, waarop ik vanuit huis uitzicht had. Het was de Dag van de Verdedigers van het Vaderland, een gigantische oorlogsverheerlijking. Ik tweette er nog over: “Jongens, het gaat de verkeerde kant op, hier.” Mensen reageerden fel, beschuldigden me van bangmakerij. De volgende dag kondigde Poetin zijn “speciale militaire operatie” aan. Het ging zó snel opeens, de gebeurtenissen buitelden over elkaar heen.’
Lees het complete interview in Bazaars gloednieuwe issue dat vanaf 23 november te bestellen is, waarvoor we al onze Women of the Year 2022 interviewden.
