Bazaar volgt het nieuws op de voet en interviewt elke week de vrouw áchter het nieuws. Vandaag spreken we met Bregje Hofstede; ze studeerde kunstgeschiedenis en Frans, is bij De Correspondent actief als correspondent nieuw feminisme en haar boeken gaan als warme broodjes over de toonbank. En haar nieuwste roman Drift ligt sinds vorig jaar in de winkels en is genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs.

En nu ligt het boek V. - Van vulva tot vagina, in de winkels. Een boek dat het taboe rondom het vrouwelijke geslachtsdeel moet verminderen door vooral het gesprek over de vulva aan te wakkeren. Bregje Hofstede: 'De vulva is nog steeds een lichaamsdeel waar een taboe op ligt. Er zijn veel vrouwen die zich onzeker voelen, en schamen om hun vagina. Onterecht. Vrouwen moeten zicht juist vrij voelen tijdens de seks.' Een boek is hier bij belangrijk. 'Het is een aanmoediging om een open gesprek te voeren over de vagina, omringd met mooie publicaties met illustraties en foto's.'

'De penis heeft betere pr gehad'

Bregje: 'Bij beide geslachtsdelen hangt er iets seksueels omheen, en het is heel normaal dat je dat niet met iedereen wilt delen. Maar je kunt wel zeggen dat de penis gewoon een betere pr heeft gehad. En daarbij moet je bedenken dat vrouwen altijd onder een bepaalde druk stonden. Zij mochten tot voor kort eigenlijk heel weinig. Ze mochten niet werken, moesten perse gaan trouwen en konden niet stemmen tijdens de verkiezingen. Vrouwen waren eigenlijk het bezit van mannen. En het seksuele aspect is daarin essentieel. Mannen wil(d)en toegang tot de vulva van een vrouw. Door een vrouw wijs te maken dat ze zich moeten schamen voor hun geslachtsdeel door te vertellen dat het ruikt naar rotte vis en de schaamlippen lelijk zijn, hebben ze de controle over die vulva. De kans dat een vrouw aan de volgende man dan zonder gêne haar vulva laat zien is klein. Schaamte is dus eigenlijk het instrument om macht uit te oefenen op een vrouw.'

'In de kleedkamer zag ik hele andere vulva's dan als ik er naar zou googelen'

Dat taboe is er dus nog deels door de kinderachtige opmerkingen van mannen, maar ook van vrouwen, houden het taboe in stand door het gesprek over de vulva uit de weg te gaan. 'Ik ben zelf een jonge vrouw en ben zelf ook onzeker geweest over mijn schaamlippen. Ik vond het eng om ze te laten zien. Maar ik denk dat ook mannen zich druk maken om hun penis: is hij wel groot genoeg en is de kleur wel normaal? Ik heb toen ik jonger was gesport, en in een kleedkamer vol met naakte meiden zag ik een hele variatie aan vulva's die ik tijdens het googelen naar vulva's niet gezien zou hebben. Ik had dus al snel de realisatie dat mijn vagina gewoon normaal is. Maar als ik dat nooit had gehad, dan had ik daar misschien meer mee gezeten.'

'Zeg, durf jij je benen wijd open te doen voor je partner?'

Dit taboe kan alleen doorbroken worden als de vulva als een normaal gespreksonderwerp wordt gezien. 'Praat erover met je vriendinnen. Stel de vragen: schaam je je weleens voor je vagina? Durf je je benen wijd open te doen voor je partner? Vind je je schaamlippen lelijk? Je merkt al snel dat je daar prima over kunt praten en dat het vaak ook nog heel grappig is om het daar over te hebben. Na dat gesprek weet je ook: het is in orde.'

En die grapjes van mannen over ongesteldheid moeten eens afgelopen zijn, vindt ook Bregje. 'Ik vind het heel naar als mannen middenin een verhitte discussie aan mij vragen of ik soms ongesteld ben om maar mijn mond te snoeren. Met deze opmerking doen ze namelijk alsof ik een emotionele en irrationale vrouw ben die toch niets zinnigs uit kan brengen.'

Kut-kunst

'De vulva is vrij onzichtbaar in de kunst. Dat komt omdat het vroeger werd gezien als iets waar je je voor zou moeten schamen. Een vrouw mocht in de 19e eeuw namelijk geen seksueel verlangen hebben, had ze dat wel dan was er echt iets mis met haar. Dat werd ook doorgevoerd in de kunst; samen met het seksuele verlangen, werd het geslachtsdeel van een vrouw onderdrukt. En als je dan als vrouw alleen maar kunstwerken en beelden ziet waarin een bepaald lichaamsdeel structureel wordt weggepoetst, versterkt dat alleen het idee dat de vulva iets is waar inderdaad niet over gesproken kan worden. Kennelijk vinden sommige mensen het anno 2019 nog steeds eng en confronterend als er okselhaar of schaamhaar zichtbaar is op een kunstwerk.'

Vulva in de kunst moet als normaal worden gezien in plaats van activisme

'Er is nu zeker meer ruimte in de kunst voor de vulva. Maar als de vulva nu in beeld wordt gebracht is dat altijd als een soort van activisme, een politiek signaal dat het vrouwelijke geslachtsdeel nog steeds gevoelig ligt. En daar moeten we van af. We moeten onze vulva als normaal gaan zien. Sociale media kunnen daar aan bijdragen, en kunnen feminisme een stem geven, maar er moet dan wel kritisch gekeken worden naar wat er gecensureerd wordt en wat niet. Het zou oneerlijk zijn als de vulva zou worden weggefilterd, maar de penis niet.'

Bregje tot slot:'Iedereen die een vulva heeft gaat enorm veel leren over het eigen geslachtsdeel. Daarnaast is het een mooi vormgegeven boek en met humor geschreven. Maar ook een man kan dit boek hartstikke tof vinden, omdat de man hierdoor veel begrip krijgt voor het andere geslacht. Het is eigenlijk net als de biologie-examens van vroeger: je denkt dat je veel van seks weet, maar toch haal je een onvoldoende. Je steekt er enorm veel van op.'

Nieuwsgierig geworden naar het boek? Het boek kopen doe je hier.