Welk gevoel komt bij jou op als je denkt aan chemicaliën en synthetische stoffen in je skincare routine? De kans is groot dat je associatie hiermee niet al te best is. Deze bestanddelen in skincare worden namelijk nogal eens geassocieerd met ingrediënten die schadelijk zijn voor onze gezondheid, ook wel toxins genoemd. Denk aan kankerverwekkende stoffen of ingrediënten die je hormoonhuishouding uit balans brengen. Een tegenreactie hierop is de ‘clean beauty’, een begrip dat inmiddels haast niet meer weg te denken is uit de cosmetica en skincare. De groeiende industrie bestaat uit merken en producten die beloven geen schade toe te brengen aan onze gezondheid en het milieu. Een mooi initiatief, maar wel een waarvan het succes gedeeltelijk gedijt op angst die soms breder wordt geïnterpreteerd dan nodig én wetenschappelijk onderbouwd is. Synthetische stoffen en chemicaliën in cosmetica hebben hierdoor een bad rep gekregen, die in het merendeel van de gevallen niet helemaal terecht is.

Clean beauty is iets anders dan natuurlijke beauty

Wat er nou precies onder clean beauty valt, blijft voor veel consumenten onduidelijk. Skin-care influencer Caroline Hirons sloeg in gesprek met The New York Times de spijker op de kop: ‘Wanneer je tien verschillende personen vraagt wat clean beauty betekent, krijg je tien verschillende antwoorden’. Vergelijkbaar met de term ‘duurzaamheid’ is er geen officiële definitie voor het veelgebruikte begrip en er zijn hierom ook geen wettelijke richtlijnen voor het gebruik ervan. Hierdoor kunnen de beloftes die gemaakt worden soms misleidend zijn én wordt het begrip vaak in een adem genoemd met natural beauty.

Hoewel het een mooi idee is gebruik te maken van wat de natuur ons te bieden heeft, is er één veel voorkomend misverstand dat de wereld uit geholpen zal moeten worden om de reputatie van synthetische materialen en chemicaliën in skincare te herstellen: clean beauty is niet hetzelfde als natural beauty. Clean beauty gaat over het vermijden van schadelijke stoffen en natural beauty gaat over het vermijden van synthetische stoffen. Door de verwarring tussen de twee kunnen we nogal eens worden afgeschrikt van alles wat synthetische ingrediënten bevat, zo was ook mijn eigen ervaring. Maar, het synthetische kan clean zijn en het natuurlijke - in tegenstelling tot de verwachting - toxisch. Volgens de The New York Times worden veel natuurlijke ingrediënten zelfs niet aan dezelfde intensiteit van tests onderworpen als synthetische ingrediënten, terwijl bijvoorbeeld essentiële oliën een bekend natuurlijk ingrediënt zijn dat negatief effect kan hebben op de huid.

Nuance als leidraad in clean consumeren

Het internet staat vol met overtuigende boodschappen van clean beauty gebruikers die vinden dat wanneer je een naam van een ingrediënt niet makkelijk kan uitspreken, deze haast niet goed voor je kán zijn. Maar ook de natuurlijke materialen die worden geprezen in de natuurlijke en clean beauty industrie bestaan uit chemicaliën, zolang je ze maar klein genoeg ontleedt.

Wil je ‘clean’ consumeren? Dan zou één thema de leidraad moeten voeren: nuance. Dat kan door de focus te verschuiven van buzz termen als ‘natuurlijk’ en ‘organisch’, naar ouderwetse, genuanceerde argumentatie. Ervaar je een tekort aan tijd om de wetenschappelijke onderbouwingen in te duiken? Dan kun je proberen het advies van Romy de Vries te hanteren, het ex-model dat inmiddels ontwikkelaar is van een breed scala aan (award-winning) huidproducten. Als fervent natural beauty-gebruiker maakte ze de switch naar het opnieuw accepteren van synthetische ingrediënten. Haar intuïtieve tip luidt als volgt: gebruiken merken sensatiebeluste taal en jaagt de inhoud angst aan? Dan is het goed om dat als rode vlag te zien. ‘Wetenschappelijke schoonheidsfeiten zijn genuanceerd en vaak een beetje saai!’