Anno 2017 kunnen we het niet langer ontkennen: de smartphone is vergroeid tot een vast deel van ons lichaam. Vanaf het moment dat 's ochtends de wekker - op de smartphone - afgaat tot het volgen van je taxi-rit 's avonds op weg naar huis: we zijn continu bezig met onze telefoon. Dat we er continu mee bezig zijn is niet in de eerste plaats vanwege de ó zo handige - wegwijzering, woordenboeken, instant messaging - functies. Ons fervent gebruik heeft ook absoluut te maken met de nieuwsgierigmakende triggers van menig app. De blauwe vinkjes op Whatsapp, de rode bolletjes met cijfers, push berichten, het zijn allemaal psychologische foefjes om onze aandacht naar de telefoon toe te trekken. En dat gebeurt elf van de tien keer met succes. Ga maar eens na hoe vaak je je telefoon pakt om iets te doen, vervolgens iets anders op je telefoon gaat doen en na een half uur niet meer weet wat je nu ook alweer wilde doen. Funest voor je focus, feest voor de tech-giganten. Met 24/7 toegang tot internet en dus toegang tot sociale media en tal van communicatie apps, geef je de wereld continu toegang tot je digitale aura. Het is de zege en tevens de vloek die smartphone heet.
Nu ontstaat er bij het merendeel van de mensen paniek wanneer er geen toegang tot internet, wifi of bereik is via het mobiele apparaat. Je kunt immers niet langer je feed op the gram bijhouden, direct reageren op comments, een appje versturen of de route naar je volgende afspraak opzoeken. Paniek alom dus. Maar juist die onrust laat ook steeds meer mensen inzien dat we te afhankelijk en te verslaafd aan onze smartphone zijn. Dit inzicht gaat steeds vaker gepaard met de groeiende behoefte aan de zogeheten smartphonelessness: het verlangen om los te komen van je beeldscherm. Dit verlangen zorgt voor de stijgende populariteit van de digitale detox: het hard core afkicken van je beeldscherm. Hierbij ontgift je als het ware 'brein en lichaam' door minder online te zijn. Offline is immers het nieuwe luxe.
Naast yoga retreats en stilte retraites is de digitale detox al langer een trend op het gebied van reizen. Dit zijn reizen waarbij je wordt aangespoord om je devices niet mee te nemen en te kiezen voor een vakantie zonder filters. Als verlengde van de digitale detox worden zogenaamde white spots steeds populairdere bestemmingen. Dit zijn bestemmingen waarbij toegang tot een netwerk niet eens mogelijk is.
Via de gelijknamige app - hoe ironisch - kun je zien waar white spots zich bevinden. De app combineert namelijk datasets van alle mobiele telefoonnetwerken wereldwijd in één nieuwe wereldkaart. Op deze wereldkaart zie je dus niet alleen de hotspots - daar waar je overspoeld wordt met data en netwerken - maar ook de notspots: de white spots. Wie de kaart goed bekijkt, ziet dat de benadering van offline als het nieuwe luxe geen overdrijving is. De toegang tot internet grijpt razendsnel om zich heen, waardoor white spots steeds zeldzamer worden. Dat wordt dus leuk op safari: naast het spotten van de Big Five, wordt nu ook het speuren naar een white spot een sport ;-)
Met de groeiende behoefte van een digitale detox of de white spot als bestemming, weten ook reisorganisaties steeds beter in te spelen op deze nieuwe vorm van luxe. Reisorganisaties adverteren met 'white spots' als ideale droombestemming en hotels bieden digitale detoxarrangementen aan. Dit zijn arragementen waarbij gasten geen tv, wifi of docking station krijgen, maar wel toegang hebben tot bord- en kaartspellen.
Wouter van Noort, auteur van het boek 'Is daar iemand?' Hoe de smartphone ons leven beheerst, merkt ook dat een vakantie naar een white spot steeds populairder wordt: 'In het Zwarte Woud in Duitsland bevindt zich een hotel waar ze zelfs een speciaal soort behang in kamers hebben om alle digitale signalen te blokken, en er zijn allerlei tropische resorts die tegen betaling de smartphone voor gasten in een kluis bewaren om het ze zo moeilijk mogelijk te maken om online te gaan.'
Ook in Nederland zijn de white spot-accommodaties in opkomst. Van Noort: 'Via het Nederlandse bedrijf Zwier kun je op een onbewoond eilandje midden op de Vinkeveense plassen zitten; in je eentje en zonder smartphone zodat je 24 uur alleen bent met je gedachten. De eigenaar vertelde me laatst dat er vooral mensen uit de financiële sector en de advocatuur boeken, en dat ze afgelopen zomer helemaal volgeboekt hebben gezeten.'
Van Noort vraagt zich echter af hoe verstandig de digitale detox is. 'Blijkbaar zien de mensen die kiezen voor een digitale detox hun smartphone dus echt als iets waarvan ze moeten detoxen, alsof het een gif is. Misschien is het verstandiger om ook buiten de vakanties wat gezonder en gebalanceerder met technologie om te gaan. Zie het als dieet in plaats van een detox: je eet ook niet de hele dag snoepjes, zo zou je ook niet de hele dag door je primaire impulsen moeten volgen op smartphones. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar de echte uitdaging is natuurlijk om meer in balans te zijn en te letten op gezond gedrag, ook buiten je digital detoxes om. Voor mij helpt het heel erg om mijn slaapkamer helemaal smartphonevrij te maken, om op die manier ook doordeweeks af en toe bewust pauzes te nemen van altijd online zijn.'
Buiten het eiland op de Vinkeveense plassen bevinden andere white spots in Nederland zich in het hart van de Veluwe en langs de Duitse grens. Nu begrijpen we best dat die bestemmingen niet aansluiten bij jouw idee van 'vakantie.' Wil jij naar een white spot over de grens? De meeste white spots, zoals te voorspellen, vind je in de Alpen, Afrika, China, Noord-Korea en Rusland.
Is een vakantie boeken naar een white spot jou nog te rigoureus? Begin alvast met een digitale detox in eigen land door je smartphone, tablet en laptop uit de slaapkamer te bannen en je notificaties uit te zetten. Denk je dat jouw smartphone gebruik wel meevalt? Download de app 'moment'op je gebruik in te zien. Wedden dat je schrikt?
