Model, sociaal agoog en filmmaker Jessica Gyasi werd in haar carrière talloze keren afgewezen bij modellenbureaus vanwege haar huidkleur. In het septembernummer van Bazaar, dat volledig in het teken van diversiteit staat, schrijft ze haar pleidooi, maar wij willen graag nog wat extra dingen van haar weten.
Sinds wanneer ben jij eigenlijk al model?
'Sinds mijn vijftiende. Ik werd door de befaamde Tony Jones gescout. Vijf jaar geleden ging ik studeren en ben ik in Nederland komen wonen. Nog steeds ben ik model, alleen doe ik er nu andere dingen naast. Zo werk ik samen met In-soo Radstake aan mijn eerste film, een documentaire over het proces van het verkrijgen van meer diversiteit in de mode. Diversiteit in de breedste zin van het woord komt aan bod.'
Hoe duid jij zelf kleur aan, eigenlijk? Zeg je zwart, bruin?
'In Engeland en Amerika wordt kleur veel vaker benoemd. Ik vind kleurverschillen iets moois, dus die mag je best expliciet noemen wat mij betreft. Ik noem mezelf bruin, donkerbruin, maar ik moet eerlijk zeggen dat ik bij een Arabisch persoon niet gelig zeg, maar Arabisch. Eigenlijk klopt dat ook niet. Als ik twijfel vraag ik het gewoon: Sorry, hoe moet ik dat zeggen?'
Heb jij het als lastig ervaren, een gekleurd model te zijn?
'Ik vond dat you are black-stempel wel moeilijk, ja. Het is sowieso pittig om je staande te houden in de modellenwereld, maar die challenge met betrekking tot mijn huidkleur - ik ben Ghanees - deed wel extra pijn. Ik sprak erover met andere gekleurde modellen en ben het gevoel dat ik had gaan staven. Ik stuitte op racisme en op een eenzijdige schoonheidsideaal. Een positieve draai daaraan is dat ik een transformatie doormaakte. Ik weigerde me nog langer klein te voelen vanwege mijn huidkleur.'
Wat heeft je vooral verbaasd de afgelopen jaren?
'Ik was eens voor werk in Zuid-Afrika, vonden ze me daar niet zwart genoeg! Terwijl ik in het westen dus te zwart was. Dan voel je je enorm tussen wal en schip. Wat ik toen gedaan heb in Zuid-Afrika? Er hard om gelachen met Tony, die zelf Afro-Amerikaans is. "Geniet dan maar gewoon van het landschap daar," was zijn advies.'
Dat lukte, erom lachen?
'Zo sta ik wel in het leven ja. Zeker nadat ik me niet meer laat definiëren door mijn huidskleur. Aan het eind van de dag moet je kunnen lachen. Ik ben ook hoopvol, als er op een gegeven moment zoveel kleuren naast elkaar bestaan, zou racisme overbodig worden. Maar voor het zover is, is er nog wel werk te doen. Er is een grote zwarte doelgroep, die niet in het huidige schoonheidsideaal past en zich niet zichtbaar weet te maken. Zo blijft de boel in stand. De modellenbureaus zeggen dat ze geen geschikte gekleurde modellen kunnen vinden, maar zijn ze wel op zoek? En kijken ze wel goed?'
Waar zit het probleem vooral, denk jij?
'Aan beide kanten. Zowel wit als zwart zouden wat meer in de spiegel mogen kijken. Natuurlijk moeten er dingen veranderen bij de gevestigde orde die de dienst uitmaakt, maar ook donkere mensen zouden een stap mogen zetten. Wat er vaak onder schuilgaat is een vorm van mental slavery: donkere mensen leggen vaak hun lot nog in andermans handen. Dat deed ik zelf aanvankelijk ook, als ik naar een casting ging dacht ik: hopelijk is er nog geen ander bruin meisje geweest. Terwijl: het was een aanname om te denken dat twee te veel zou zijn.'
Wie is een rolmodel voor jou?
'Shonda Rhimes, de veelgeprezen maker van onder meer Grey's Anatomy. Ze heeft een heel inspirerend boek geschreven, Year of Yes: How to Dance It Out, Stand in the Sun, and Be Your Own Person. Daar citeer ik regelmatig uit. Verder Bethann Hardison, ex-topmodel en modeactiviste. Ze richtte een modellenbureau en een diversity coalition op, met Iman en Naomi Campbell als ambassadeurs, om er persoonlijk voor te zorgen dat de mode-industrie meer inclusief werd. Ze turfden echt hoeveel niet-blanken er in een show liepen, dat was confronterend, maar ook verhelderend. Nu zie je een soort revival op dat gebied, mensen zijn er enorm mee bezig. Misschien horen we het gewoon vaker, dankzij alle technologie, dat zou ook kunnen. Hoe dan ook: het is goed en belangrijk dat mensen zich er in elk geval van bewust zijn dat er weinig gekleurde modellen zijn.'
Wat zou je vooral veranderd willen zien?
'Ik zou willen dat er toonaangevende posities in de media en de mode bekleed werden door meer diverse kandidaten. Zowel voor als achter de schermen. Je ziet al wel een verschuiving, maar op de echt bepalende plekken is het toch wel erg homogeen. Verder wordt het tijd voor een verbreding van de doelgroep, in zowel de mode- als de beautywereld.'
Jessica Gyasi deelt in Bazaars septembernummer (nu in de winkel!) meer ervaringen. Op dit moment is Jessica voor haar film bezig met het voorbereiden van een 0-meting. Hiervoor is ze nog opzoek naar sponsoren en partners.
Lees ook: Sylvana Simons: 'Ik ben klaar met mijn plaats kennen en dankbaar zijn voor waar ik simpelweg recht op heb' >
