Of je nu lijdt aan een kater of gewoon van lekker eten houdt, gember is je beste vriend. Want in die knobbelige wortel schuilen zowel een smaakmaker als een natuurgenezer. En beide met de kracht van een sumoworstelaar.
Gember is een geweldig aromatische rhizoom (deftig woord voor dikke wortelstok), die voeding opslaat en daarna brengt naar de rest van de plant, die lange bladeren heeft en schitterende bloemtrossen in bonte vlekken. De rhizoom lijkt met wat fantasie op een hand, vanwege de dikkige 'vingers'. Hoe oud de wortelstok is, weet geen mens.
Sterker nog: wilde gember bestaat niet meer, we kennen sinds 3000 voor Christus alleen de gecultiveerde versie. Gember kwam uit Zuidoost-Azië en behoorde tot de eerste producten die via de zijderoute verhandeld werden. Zodra de Romeinen er lucht van kregen, waren ze verkocht. Die Romeinse gember, en later ook onze Middeleeuwse, zag er eerlijk gezegd niet uit. Een taai, ingedroogd takje was het, lang op reis geweest en vermoeid gearriveerd. Pas na malen en zeven was hij bruikbaar en kon hij pronken in pasteien, visschotels en kruidkoek. Gelukkig voor ons is verse gember (zelfs biologische) het hele jaar verkrijgbaar.
Vuistregel: hoe gladder het huidje, hoe sappiger het vrucht vlees. Maar gedroogde gember (djahé) bestaat ook nog steeds. Gekonfijte, in suikersiroop gedrenkte bolletjes (vaak uit China of Australië) noemen we stemgember, want ze komen van de jonge stem, de stengel.
> In Chinese toko's vind je ze in aardewerken potjes. Mindere kwaliteit, reeds tot flinters gehakt, heet bakgember. De heerlijke 'sushigember' is een vondst van de Japanners: ze zouten dunne gemberschijfjes, slaan ze op in rijstazijn en doen daar wat shiso- of perillablad ('Japanse basilicum') bij voor een mooie, roze kleur.
> Gember kun je raspen, persen, konfijten, in bier of marinades verwerken, kristalliseren, wokken en meestoven. Niet alleen in de oosterse keuken, ook in de onze — denk maar aan gember in rode kool, appelmoes en boterkoek. Gefrituurde sliertjes smaken heerlijk op vis als heek of poon en gekonfijte bolletjes zijn razend retro als je ze spiest op oude kaas.
KATER - MISSELIJK - MEH
'Met de geur van gember krijg je de doden weer levend,' zeggen de Chinezen. In hun klassieke geneeskunst, onderverdeeld in 'koele' en 'warme' elementen, hoort gember uiteraard bij de warme. Dat weten wij eveneens, als we gemberthee zetten op kille avonden of er verkoudheid mee bestrijden. Gember is ook buitengewoon zuiverend: met een mixje van vers wortel-, appel- en gembersap spoel je jezelf hele maal schoon. Bovendien helpt gember tegen katers, wagenziekte en ook morning sickness.
> Verse gember bewaar je in de koelkast, gerold in keuken papier en daarna losjes in plasticfolie gewikkeld. Of stop een stukje in koele aarde – daar voelt een wortel zich immers het beste thuis.
GEMBERTHEE
Plet of hak 1 cm verse gemberwortel, overgiet met 1 kop kokend water, laat 5 min trekken, zeef en drink op. Variatie: mix gemberthee met versgezette Earl Green of Yunnan-thee.
GEMBERBOTERKOEK
Kneed 325 g bloem met 250 g zachte roomboter, 175-200 g rietsuiker, 1 snuf zout, 2 tl citroenrasp en 1 tl gemberpoeder met de hand tot een soepel deeg. Kneed er 5 fijngehakte bolletjes stemgember door. Druk het deeg in een platte boterkoekvorm (met zo'n 'schuif' op de bodem), trek met een vork een ruitmotief op de bovenkant en bestrijk met 1 losgeklopt ei. Zet ca 30 min in een oven van 190ºC tot de koek bovenop goudbruin is maar nog zacht vanbinnen. Laat 10 min afkoelen en serveer bij (gember)thee.
Meer van dit? Snel naar ELLEeten.nl >
