De maand juli is begonnen, wat voor de meesten zoveel betekent als de start van het vakantieseizoen. 'We zijn er ook wel echt aan toe hoor,' verzuchten we en masse en we verheugen ons allen enorm op een aantal weekjes 'even helemaal niets.' 

Juist, maar waarom moeten we zo hoognodig een pauze van ons dagelijkse leven en hoe zorgen we dat dat daadwerkelijk lukt, ontspannen? Psychotherapeute Carien Karsten publiceerde verscheidene boeken over werkstress en geluk en legt uit het ons graag piekfijn uit.

Ook plezier & ontspanning uit werk

De manier waarop we zo halsreikend uitkijken naar het weekend, die vrije dag of de vakantie heeft volgens Carien alles te maken met de manier waarop we tegen ons werk in het algemeen aankijken. 'De werkdruk ligt vaak veel te hoog, waardoor we onwijs tegen ons werk opzien. Wanneer ik mensen vraag hun taakomschrijving te formuleren, schrikken ze vaak: die is veel omvattender dan de taak waarvoor ze aangenomen zijn,' legt Carien uit. 

Werk en vrije tijd horen echter niet als tegenpolen lijnrecht tegenover elkaar te staan, vindt Carien. Plezier en ontspanning zouden ook in het werk gevonden moeten worden en zelfontplooiing en ambitie in de vrije tijd. Alleen zo ontstaat een gezonde situatie.

De kunst van het ontspannen

Zaak is het om van die vijfde versnelling terug te schakelen en in het weekend een pas op de plaats te doen. Maar hoe doen we dat eigenlijk, ontspannen? Zijn we het misschien verleerd?

'In ons dagelijkse leven werken we over, sprinten we naar huis om de kinderen in bed te leggen of nog even snel naar de sportschool te gaan om vervolgens naast elkaar op de bank te ploffen en beiden een andere Netflix-serie te bingewatchen. We leven als het ware langs elkaar heen.' En als we dan eenmaal op vakantie gaan, willen we plots wel van alles samen doen. Maar ja, dat zijn we niet meer echt gewend waardoor irritatie al snel de hoek om kijken en ontspanning opnieuw ver te zoeken is.

Wat te doen

Het is duidelijk: er is sprake van een collectief probleem. Maar geen nood, er zijn manieren waarop we ons lichaam toch die ontspanning kunnen gunnen en als herboren van de vakantie kunnen terugkeren:

Tijdens je dagelijkse leven:

> Kijk eens op een andere manier tegen je werk aan. Werk moeten we niet meer beschouwen als het tegenovergestelde van vrije tijd, maar juist als een genot op zich. Afhankelijk van hoe plezierig je je werk vindt, brengt een simpele stap je al een heel eind. Door namelijk sociale contacten op het werk op te bouwen, ben je stress te slim af. Dat korte praatje bij het koffiemachine, die keer dat je besloot geen mail te sturen maar even langs te lopen of even samen pauze te houden: dat zijn de momenten die ontspanning in je werk brengen.

> Op z'n beurt hebben we hierdoor minder compensatie privé nodig. Wanneer je je op je werk al deels kunnen ontspannen, heb je in je privéleven meer energie. Misschien ga je daardoor thuis al iets doen omdat je zo geïnteresseerd bent in je werk of ga je jezelf op andere vlakken verder ontwikkelen.

> Zet een bepaald ritueel op touw waardoor je de werkdruk van je af kunt zetten. Bijvoorbeeld: jezelf aanwennen wanneer je thuiskomt gelijk andere kleding aan te doen. Dit ritueel werkt ontstressend omdat je daardoor als het ware je werk van je af laat glijden. Of wat dacht je bijvoorbeeld van onkruid wieden? Wanneer je op je werk met bepaalde mate van agressie te maken krijgt, moet je een manier zien te vinden om die agressie kwijt te raken. Hierdoor daalt je stresshormoon. Activiteiten, zoals onkruid wieden, zorgen ervoor dat je de afvalstoffen van de stresshormonen afvoert en zo je lichaam ontstrest en ontgift, Het maakt niet uit wat je doet, als het maar voor jou werkt.

Tijdens het weekend/vakantie:

> Wandelen, golfen, hardlopen of buitenspelen met de kinderen: doe iets actiefs. Ook in het weekend moet je namelijk je energie kwijt. Onderneem activiteiten of zorg dat je, ook in het weekend of tijdens vakanties, toch redelijk in beweging blijft. Het contrast is anders te groot. Inspanning hoort er nu eenmaal bij en wanneer je van een druk werkleven plots omschakelt naar een vakantie vol complete rust, dan raakt je lichaam volledig in de war. Het contrast mag minder groot waardoor je als het ware de stress afvoert door activiteiten.

> Ook belangrijk: zet je werkmail uit. Je familie en vrienden zijn op dit moment belangrijker en je moet een goede afweging zien te maken. Hoe je helemaal loskoppelt van je telefoon op vakantie lees je hier.